جو ندارد و در پهنهٔ آن دهانههای برخوردی در پی برخورد سنگهای آسمانی پدید آمده است. مساحت سطح آن حدود ۳۸ میلیون کیلومترمربع (دقیقتر ۳۷ میلیون و ۹۳۰ هزار) است که در مقام مقایسه از مساحت قاره آسیا کمتر است.
کره ماه چهاردهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهٔ جرم و حجم است. قطر کرهٔ ماه یکچهارم کرهٔ زمین است و هیچ سیارهٔ دیگری در سامانهٔ خورشیدی، نسبت بهاندازهٔ خود، دورگردی به این بزرگی ندارد. چگالی ماه چهارپنجم چگالی زمین است.
انسانها از قدیم از کرهٔ ماه و چرخش منظم آن برای گاهشماری، بهویژه در کشاورزی، بهره میگرفتند. مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضور ماه برای جهتیابی و ناوبری استفاده میکردند؛ سیاره ماه همچنین در اسطورههای اقوام حضور زیادی داشته و در برخی فرهنگها حتی آن را بهعنوان یک ایزد پرستش میکردهاند.
گرانش (جاذبهٔ) ماه باعث به وجود آمدن جذر و مد آبهای کرهٔ زمین میشود. گرانش کرهٔ ماه همچنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به دور خود میشود که در صورت عدم وجود ماه، انحراف محوری زمین مرتباً تغییر میکرد و این امر باعث آشفته شدن آبوهوا و فصلها در زمین میشد.
کره ماه برخلاف زمین دارای اکوسیستم زنده بر سطح خود نیست که با استفاده از آن انسانها بتوانند به کشاورزی و رشد دام برای مصارف مختلف بپردازند.
یکی دیگر از تفاوتهای کره ماه با زمین، آسیبپذیر بودن ماه در برابر اشعهٔ کیهانی و طوفانهای خورشیدی به نسبت زمین است.
همانطور که گفته شد بر روی ماه هیچ جوی وجود ندارد ولی طبق بررسیهای صورت گرفته بر روی ماه یخ وجود دارد و دانشمندان ناسا معتقد بر آن هستند که این یخ ناشی از ذرات رهاشده از دنبالهدارها هست که در سطح سرد ماه تبدیل به یخ میشود.
کره ماه ناپدید خواهد شد
مدار کره ماه هرسال ۴ سانتیمتر از زمین دورتر میشود، یعنی طی ۵۰۰ میلیون سال آینده کره ماه ۱۴۶۰۰ مایل (حدود ۲۳۴۹۶ کیلومتر) از مکان فعلیاش دورتر خواهد بود.
کره ماه کامل را میتوان از روی زمین مشاهده کرد؟!
بیشتر کتابهای مرجع در این مورد اینگونه اعلام کردهاند که هرگز نمیتوان کره کامل ماه را از سطح زمین مشاهده کرد و حداکثر ما میتوانیم نیمی از آن را مشاهده کنیم. اما حقیقت این است که در طول مدار بیضوی ما میتوانیم حدوداً 59 درصد کره ماه را از سطح زمین بهخوبی مشاهده کنیم که شاید برای شما جالب باشد.
ازاینرو 41 درصد باقی کره ماه بههیچوجه قابلمشاهده از کره زمین نیست و قطعاً اگر کسی در این 41 درصد ماه قرار بگیرد، قطعاً نمیتواند کره زمین را مشاهده کند!
درزمینهٔ آب، تا چند دهه پیش، محققان اعتقاد داشتند بر سطح کره ماه آب وجود ندارد، اما مطالعات نشان داده است مولکولهای آب بر سطح کره ماه وجود دارد که با جمعآوری آنها میتوان به منابع آب مایع دست پیدا کرد.
افزون بر منابع آب در اتمسفر کره ماه، یکی دیگر از منابع تأمین آب در کره ماه، بادهای خورشیدی است. در اثر بادهای خورشیدی پروتونها با الکترونهایی که بر روی کره ماه وجود دارند برخورد میکنند و اتم هیدروژن را تولید میکنند.
سایهها بر روی کره ماه تیرهتر از روی زمین هستند
فضانوردانی که به کره ماه رفتند خیلی زود متوجه میشدند سایهٔ آنها روی این سیاره بسیار تیرهتر از روی زمین است. لایهٔ جوی که نور را پراکنده و باعث تشکیل سایه بر روی زمین میشود، در کره ماه وجود ندارد. نور خورشید و نوری که از کرهٔ زمین به ماه میرسد، برای تشکیل سایه روی ماه کافی است اما سایهها بسیار تاریکتر هستند.
بهطور تقریبی 1 ماه طول میکشد که ماه به دور زمین بچرخد. دوره گردش ماه کامل به دور زمین 27 روز است که این گردش کامل نامیده میشود. اما دوره بین 1 ماه تا ماه جدید از دید زمینی 29.53 روز است که آن را ماه قمری مینامند.
اتمسفر ماه صفر است؟!
همانگونه که میدانید، اتمسفر موجود در جو کره زمین، بدین معنا است که میتواند با خاصیتهایی که دارد در مقابل اشعههای خطرناک و آسیبرسان کهکشانی و حتی در کاهش میزان نور خورشید به میزان قابلتوجهی مؤثر واقع شود. اما این حالت خوش بینانه ای در کره زمین است که کره ماه دارای صفر میزان اتمسفر است و این بدین معنا است که کره ماه در مقابل اشعههای بسیار خطرناک، مقاوم نیست.
همچنین یکی دیگر از معانی کمبود اتمسفر در کره ماه، این است که هیچ صدایی در کره ماه قابلشنیدن نیست و آسمان همیشه سیاه و تیره است!!
در کره ماه چه میگذرد
کره ماه منطقه زمانی منحصر به خود را دارد. منطقهٔ زمانی کره ماه را «زمان استاندارد ماه» میگویند اما این زمان مطابق بازمانی که بر روی زمین وجود دارد نیست. زمانبر روی کره ماه کاملاً متفاوت از زمین است؛ بهطوریکه در این سیاره یک سال به ۱۲ «روز» تقسیم میشود و هرروز آن معادل یک ماه بر روی کره زمین است. هر یک از «روز» ها به نام ۱۲ فضانوردی است که قدم به این سیاره گذاشتهاند.
این «روز» ها خود به ۳۰ «چرخه» تقسیم میشود که در ادامه به ساعتها، دقیقهها و ثانیهها مجزا میشوند. تقویم ماه از لحظهٔ قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ، فضانورد آمریکایی بر روی کره ماه آغاز شد. سال اول، روز اول و چرخهٔ اول در این سیاره بهروز ۲۱ جولای سال ۱۹۶۹ در ساعت جهانی ۰۲: ۵۶: ۱۵ برمیگردد.
در ماه، یک مجسمه واقعی وجود دارد: "فضانورد بر زمین افتاده". خدمه آپولو ۱۵ یک مجسمه آلومینیومی را روی سطح بهجا گذاشتند که نمادی از فضانوردانی است که به اکتشافات فضایی کمک کردهاند وزندگی خود را در این راه ازدستدادهاند و همچنین یک لوح یادبود بانام ۱۴ فضانوردی که تا آن زمان کشتهشده بودند. در میان آنها میتوان به خدمه آپولو-۱ که در زمان تمرین آتش گرفتند و سوختند، همچنین فضانوردان روس، سایوز-۱۱ که در زمان بازگشت به زمین کشته شدند، همچنین یوری گاگارین و ولادیمیر کاماروف، فضانورد سایوز-۱ که چتر نجات سفینهاش کار نکرد و براثر برخورد به زمین فوت شد اشاره کرد.