هر چه قدر از معضل زباله سراوان بگوییم و بنویسیم باز کم گفتیم و نوشتیم، این زخم تاول زده خیلی وقت است که به تومور بدخیم گیلان تبدیل شده و نیازمند یک عمل جراحی علمی و کارشناسانه است.
زخمی که چهار دهه از ایجاد آن می‌گذرد و تاکنون راه درمان مناسبی برایش تدبیر نشده و مسئولان و متولیان امر فقط به مسکن‌های کوتاه و مقطعی بسنده کردند و امروز این زخم به کف خیابان آمده است. اینکه گیلانیان به خویشتن داری، صبر و وقار معروف هستند بیراه و دور از واقعیت نیست، این خصایص ارزشمند را مردم سراوان در چهار دهه تحمل «زخم زباله» به عینیت رساندند.
اما دیگر این زخم به تومور بدخیم تبدیل شده و جای تحمل برای هیچکس باقی نگذاشته است و باید هر چه سریع‌ترین به دست متخصصان امر و به صورت علمی و اساسی جراحی شود.
مطالبه چهل ساله مردم سراوان
مردم سراوان که چهار دهه بوی تعفن و آزاردهنده شیرابه‌های مرگبار و زیست بوم نابود شده را تحمل کردند دیگر کاسه صبرشان لبریز شده است و در اعتراضی مسالمت آمیز و مطالبه گرانه خواستار جلوگیری از ادامه ریختن زباله در این منطقه شدند و از ورود زباله به محل دفنگاه ممانعت به عمل آوردند، این موضوع سبب شد تا مسئولان استانی و کشوری از خواب غفلت بیدار و برای حل این موضوع قدیمی و التیام زخم کهنه دست به کار شوند.
اما جدا از اقدامات مسئولان استان برای حل معضل چندین ساله پسماند سراوان، جمعی از نخبگان گیلانی هم دغدغه خود را نسبت به مسئله پسماند نشان داده و پا روی پدال اراده توانستن گذاشتند و در قالب گروه شرکت دانش بنیان وارد عرصه درمان زخم کهنه زباله استان شدند.
طراحی الگویی واحد برای نظام مدیریت پسماند
مدیرعامل یکی از شرکت دانش بنیان فعال در گیلان با اشاره به مسئله پسماند و اهمیت این موضوع برای استان، کاهش مخاطرات زیست محیطی را مهمترین هدف این مرکز تخصصی حوزه پسماند برشمرد و اظهار کرد: موفق به طراحی الگویی واحد برای نظام مدیریت پسماند شدیم که قابلیت اجرا در تمام نقاط کشور را داراست و در نظر داریم برای حل معضل پسماند گیلان از آن استفاده کنیم.
عباس رنجی، ایجاد واحد تحقیق و توسعه در شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری رودسر در سال‌های اخیر و ایجاد مرکز شتاب دهنده تخصصی در حوزه پسماند با همکاری بسیج علمی پژوهشی سپاه قدس گیلان را مهمترین دلیل موفقیت در ایجاد الگوی واحد بیان کرد و گفت: استفاده از فناوری پلاسمای اکسیژن برای کاهش مخاطرات انسانی در خط پردازش، تولید انرژی از زباله‌های تر، تبدیل ریجکت به مصنوعات بتنی قابل استفاده در پروژه‌های عمرانی شهری و روستایی، تفکیک زباله در مبدا به روش موقعیت‌مکانی از مهمترین دستاوردهای این مرکز شتاب دهنده است.
وی با بیان اینکه مسئله پسماند گیلان راه حل علمی و کارشناس محور دارد، افزود: با تکیه بر دانش روز و تفکر دانش بنیانی می‌توان مسئله پسماند گیلان و حتی کشور را حل کرد و این مهم زمانی محقق می‌شود که متولیان امر نسبت به تفکر دانش بنیانی باورمند باشند.
حل مشکل پسماند با کمک شرکت‌های دانش بنیان و فناور تحقق می‌پذیرد
مدیرعامل یکی از شرکت دانش بنیان فعال در گیلان با بیان اینکه استفاده از فناوری ماکروویو در بی خطرسازی زباله‌های عفونی و بیمارستانی از دستاوردهای این شرکت است، گفت: این محصول سال گذشته به کشورهای اروپایی صادر شده است و بروزترین روش در حوزه پسماندهای پزشکی و بیمارستانی است.
رنجی با قدردانی از حمایت‌ها و اعتماد استاندار گیلان به شرکت‌های دانش‌بنیان اضافه کرد: خوشبختانه در چند هفته اخیر دستاوردهای این مرکز علاوه بر داخل استان، مورد توجه بسیاری از شهرداری‌ها و کمیته‌های پسماند در استان‌های دیگر قرار گرفته است
وی با تاکید بر اینکه حل مشکل پسماند با کمک شرکت‌های دانش بنیان و فناور تحقق می‌پذیرد، تصریح کرد: تنها با مشارکت تشکل‌های مردم نهاد، بخش خصوصی و شرکت‌های فناور و دانش بنیان می‌توان به حل مشکل زباله در استان کمک کرد.
تاکید بر توجه به مقوله دانش بنیان در همه بخش‌ها
در سالی که مقام معظم رهبری آن را با نام «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» مزین کرده چند نکته مهم، کلیدی و راهبردی در آن نهفته است که یکی از مهمترین نکات آن توجه به مقوله دانش بنیان است، موضوعی که در این دهه علیرغم پیشرفت علم و تکنولوژی، به آن کمتر توجه شده و گاهاً در برخی بخش‌ها اصلاً توجه نشده است.
اما این نامگذاری های هوشمندانه رهبری گواه بر اهمیت موضوع است و همانند چراغ پرنوری است که راه را برای مسئولان و متولیان امر روشن می‌کند و مصداق آن است که توجه به امر دانش بنیان باید در همه بخش‌ها پیاده سازی شود.
ریل گذاری ها در لایه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، صنعتی، زیست محیطی و … باید با چاشنی دانش بنیان و اندیشه نخبگانی صورت گیرد تا نتیجه مطلوب به دست آید در غیر این صورت همانند زخم زباله سراوان چرکین دار شده و به غده سرطانی تبدیل می‌شود.
مسئولان ارشد استان باید موضوع زباله سراوان را آئینه عبرت بدانند و اجازه ندهند مسائل دیگر استان همانند زخمِ زباله به ابر چالش استان تبدیل شود و با نگاه نخبگانی و دانش بنیانی به حل مسائل استان گیلان همت بگمارند.
حال انتظار می‌رود به یمن نامگذاری سال و همچنین حل مسئله تاریخی پسماند استان، پیکان توجهات به شرکت‌های دانش بنیان بویژه این گروه جوان، خوش فکر و نخبه گیلانی که توانستند با تکیه بر اندیشه و توان داخلی و با دست‌های خالی کارهای بزرگ انجام دهند، باشد.
این گروه دانش بنیان و جوانان نخبه گیلانی توانستند دستگاه بی خطرساز زباله عفونی و بیمارستانی، راکتور سوخت از زباله‌های پلاستیکی و لاستیکی، راکتور زباله‌های شهری با هیدروژن و پلاسما را در استان گیلان تولید کنند، که در نوع خود منحصر به فرد است و باید مورد توجه قرار گیرد بدون شک حمایت از گروه دانش بنیان مصداق عمل به منویات معظم له است.