به گزارش خبرآنلاین، «پزشکیان باید در دولت چهاردهم پرونده FATF را از حالت مسکوت درآورد و به جریان بیاندازد» این جمله‌ای است که طی هفته های گذشته، بر سر زبان‌ها افتاده و روز به روز بیشتر بر اهمیت آن افزوده می‌شود. FATF یا همان گروه ویژه اقدام مالی است که اکثریت کشورهای دنیا به جز چند کشور انگشت شمار، به آن پیوسته‌اند و کارویژه آن، رصد داد و ستدهای مالی کشورها برای جلوگیری از تامین مالی تروریسم، پولشویی و در کل جرائم مالی است.
ماجرای FATF سال‌هاست که مانند یک زخمِ باز مانده است؛ ایران در سال‌های پس از برجام برای نخستین بار از لیست سیاه خارج شد و به لیست خاکستری رفت تا کره شمالی در لیست سیاه تنها بماند. اما با نامشخص ماندن تکلیف دو لایحه از لوایح چهارقلوی FATF، ایران باز هم به لیست سیاه بازگشت. دو لایحه پالرمو (مقابله با جرائم سازمان یافته) و کنواسیون CFT (مقابله با تامین مالی تروریسم) پس از تصویب در مجلس دهم از سوی شورای نگهبان رد شد و با اصرار مجلس بر مصوبه‌اش، به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت که از سال‌های ۹۷-۹۸ تاکنون همچنان بلاتکلیف مانده است.
سید محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که موافق تصویب پرونده FATF است، درباره این موضوع تاکید کرده است: «فکر می‌کنم برای حل مشکلات کشور حتما این دو پرونده باید فعال شوند و به صورت جدی پیگیری شوند. منتها چه بسا در برخی موارد FATF مهمتر باشد چراکه اگر حتی تحریم‌ها رفع شوند ولی FATF حل نشود، مجدداً مبادلات بانکی و خارجی ما و در واقع ارتباطات اقتصادی خارجی همچنان با مشکل مواجه می‌شود. بنابراین فکر می‌کنم با توجه به اینکه دولت جدید این قضایا را می‌داند، هر دو را پیش می‌برد و و امیدوار هستیم که به سمت حل مشکلات اقتصادی کشور حرکت کنیم.»
بحث FATF مخالفانی قدیمی و دیرینه مانند مصطفی میرسلیم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز دارد. به نظر میرسلیم سازگار نبودن مفاد FATF با قانون اساسی و نگاه ایران در مبارزه با استکبار و صهیونیستم علت اصلی تصویب نشدن آن در مجمع تشخیص مصلحت نظام است. البته او در گفتگویی که با خبرآنلاین داشته است، به مباحث اعتقادی هم اشاره می‌کند و در نهایت به این نتیجه می‌رسد که حتی اگر سخت باشد باید برابر آمریکا و اسرائیل مقاومت کرد.
پزشکیان دست به کار می شود /پرونده FATF از مسکوت بودن خارج می شود؟
طی روزهای اخیر اما، سیگنال هایی مبنی بر اینکه احتمال آن هست که این پرونده مجددا در مجمع تشخیص مصلحت نظام به جریان افتد و بررسی آن از سر گرفته شود دریافت می‌شود که علت این اتفاق هم به اظهارات مسعود پزشکیان در نخستین نشست خبری خود که روز دوشنبه (۲۶ شهریور) برگزار شد، بر می‌گردد.
پزشکیان در این نشست تاکید کرد که در رابطه با رفع تحریم‌ها ما چاره‌ای نداریم جز اینکه بحث FATF را حل کنیم. نامه‌ای هم به تشخیص مصلحت حتما خواهم نوشت، برای اینکه دوباره بحث FATF را به جریان بگذارند تا بتوانیم حلش کنیم و باید حل شود»
این اظهارات رئیس‌جمهور واکنش های زیادی را درخصوص موضوع FATF در پیش داشت، آنچنان که غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتگو با ایلنا، درباره آخرین وضعیت بررسی پیوستن ایران به FATF در مجمع و اینکه آیا دولت می‌تواند در این باره تصمیم بگیرد، اظهار داشت: «آقای رییس جمهور در نشست خبری به این موضوع اشاره کرد و قرار شد با مجمع تشخیص مصلحت نامه‌نگاری انجام دهند تا بحث FATF دوباره مطرح شود. موضوع FATF در مجمع متوقف است و این توقف بررسی‌ها مربوط به امروز نیست.»
و یا غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس، در گفتگو با ایرنا، اظهار داشت پیوستن بهFATF تسهیل کننده مبادلات بانکی ما در عرصه بین المللی است و مشکلات پیش روی ما را در این حوزه برطرف می‌کند. پیوستن ما به FATF باعث می‌شود تا مبادلات بانکی ما با سهولت بیشتری انجام شود و در نتیجه تجار ما از این حیث شرایط بهتری را تجربه خواهند کرد.
مصطفی میرسلیم، دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و از مخالفان پرونده FATF، در گفتگویی که با مهر داشته است، با اعتراف بر اینکه پیوستن به گروه مالی اقدام مشترک لازم است، اظهار داشت: «همه معتقدند که نپیوستن به گروه مالی اقدام مشترک خساراتی برای ما دارد ولی پیوستن به آن، بدون رفع تحریم‌ها، ضررهای بیشتری دارد و طبیعی است که بین بد و بدتر نباید بدتر را برگزید. بعلاوه، از نظر اجرایی به فرض آنکه ما پیوستن به گروه مالی اقدام ویژه را بپذیریم، آمادگی فنی لازم در شبکه بانکی کشور وجود ندارد تا آن پیوستن را مفید نماید؛ پس بانک‌ها باید، در هر حال، نسبت به خروج از شرایط ضعیف فنی کنونی خود اقدام جدی بنمایند.»
دو انتظار کلیدی از دولت چهاردهم
با توجه به اظهارات مسعود پزشکیان در دوران انتخابات، یکی از مهمترین انتظاراتی که از دولت او می‌رود، حل و فصل یکسری از پرونده های بلاتکلیف، مانند مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم ها و همچنین پرونده FATF است که انتظار می‌رفت دولت سید ابراهیم رئیسی، آنها را به سرانجام برساند. اما اهرمی مانند فشار تندرو ها و مخالفت برخی در درون دولت سیزدهم، باعث شد تا عملا این پرونده‌ها در ۳ سال گذشته مسکوت بمانند و قدمی برای پیشرفت آن برداشته نشود. اما با توجه به جمله ای که مسعود پزشکیان در نشست خبری گفت، به نظر می‌رسد او اگر بتواند اعضای مجمع تشخیص مصلت را قانع کند، می‌تواند قدمی شگرف در راستای به جریان انداختن این پرونده برداشته باشد.
اما نکته ای که در این میان مطرح می‌شود، این است که کارشناسان روابط بین الملل معتقدند که هر چقدر هم که تیم مذاکره کننده ایران در راستای رفع تحریم ها فعالیت کنند، اما اگر به گروه ویژه اقدام مالی نپیوندد و سعی بر حل چالش FATF نداشته باشد، عملا مبادلات بانکی ایران دچار اختلال می‌شود و به عبارت دیگر انتفاع زیادی از رفع تحریم‌ها عاید کشور نخواهد شد. پس در نتیجه ۲ پرونده رفع تحریم ها و FATF باید به موازات یکدیگر حل و فصل شوند.