رژیم صهیونیستی از رهگذر پروژه عادی سازی روابط با کشورهای عربی و اسلامی تلاش کرده است تا به اهداف خود جامه عمل بپوشاند تا بدین ترتیب، نفوذ سیاسی و اقتصادی خود را از نیل تا فرات گسترش دهد. رژیم صهیونیستی همچنان تهدیدی برای تمامی ملت‌های منطقه محسوب می‌شود و از همین روی، تاکنون نتوانسته است میان خود و محیط پیرامونش انسجام برقرار کند؛ با این همه شاهد هستیم در سال های اخیر اهداف رژیم صهیونیستی که در چارچوب پاکسازی اراضی و پروژه خاورمیانه بزرگ قرار دارد به اهداف خود نزدیک شده است. لکن مردم خاورمیانه فارغ از دین و نژاد و کشور خود مانع بزرگی بر سر راه رژیم اسرائیل هستند. شاید با نگاهی به سیاست‌های اسرائیل در منطقه به نظر برسد به اهدافش نزدیک است اما رفتار مردم منطقه نشان می‌دهد رسیدن اسرائیل به اهدافش سخت است. در حال حاضر نیز لابی صهیونیستی در آمریکا با استفاده از قدرت مالی در تمامی تصمیم گیری های سیاسی مداخله می‌کند. در نتیجه تمام مقاماتی که وارد سیاست آمریکا می‌شوند چه بخواهند و چه نخواهند در خواست‌های اسرائیل را قبول و از آن حمایت می‌کنند. از این رو در آستانه روز قدس، برآن شدیم تا وضعیت رژیم صهیونیستی را از منظر بین الملل بررسی کنیم. به همین دلیل با پرهام پوررمضان کارشناس مسائل بین الملل درباره بحران های بین المللی اسراییل گفتگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
*برخی معتقدند جنبش تحریم و بایکوت علیه اسرائیل در منطقه گسترش پیدا کرده است. نظر شما دراین‌باره چیست؟
اسراییل به دلیل لابی های گسترده با ایالات متحده و لابی های اقتصادی همواره یک راه فرار برای خارج شدن از بایکوت و انزوا دارد. اگر برای انزوای رژیم صهیونیسم یک طیف طراحی کنیم، می توان گفت اسراییل به طور مداوم بین درصد صفر تا پنجاه بازی می کند و این انزوای 50 درصدی کنونی اسراییل سبب می شود که تغییرات مهمی در خاورمیانه و غرب آسیا رخ دهد از جمله بحث هایی که می توان به آن اشاره کرد تقویت گروه های تروریستی، تقویت اندیشه پان و مسائلی از این دست است. با توجه به شرایط کنونی و مساله مهم صلح ابراهیم خیلی بعید به نظر می رسد که اسراییل این بنا را داشته باشد بخواهد تن به این انزوا دهد.
با توجه به ارتباطاتی که این رژیم در عرصه سیاست خارجی با کشورهای مختلف از جمله امارات متحده عربی، بحرین و دیگر کشورها داشته و اکنون در پیش گرفته می توان گفت احتمالا قادر خواهد بود این روند را در ادامه تقویت کند. این اقدامات با توجه به ناتوی عبری_عربی می تواند پیامدهای مختلفی را هم برای کشور ما ایجاد کند. اگر منطقه غرب آسیا به یک همگرایی برسد و رابطه سیاسی دو هژمون منطقه ای یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان صعودی به سطح روابط عمق دار و عمیق همچون دهه های گذشته برسد می توانیم شاهد باشیم که اسراییل به انزوای بیشتری دچار خواهد شد اما هر چه سطح روابط این دو قدرت منطقه ای کاهش پیدا کند این قدرت اسراییل است که تقویت می شود.
*عدم پذیرش رژیم صهیونیستی از طرف ملت های منطقه علی رغم وادادگی برخی سران وابسته به نظام سلطه و تلاش برای نجات اسرائیل از طریق صلح ابراهیم مطرح است. نظر شما در این باره چیست؟
موضوعی که حضرت امام (ره) در سال های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی به آن اشاره کردند و روز قدس را بر همین ایدئولوژی شکل دادند مساله عدم موجودیت اسرائیل بود. اسراییل به دنیال این نیست که سیاست هایی را پیش بگیرد که محو شود. اسراییل به شدت دنبال این است که بتواند خود را به یک هژمون منطقه ای و حتی یک بازیگر مهم در عرصه روابط بین الملل تبدیل کند. در عرصه امنیت بین الملل چیزی که از رژیم صهیونیستی همواره مد نظر ماست یک بازیگر مهم امنیتی است اما ما از رویکردهای اقتصادی که جزو اهداف مهم جهانی شدن بود همواره غافل هستیم و به ظرفیت این رژیم توجه نمی کنیم که با پارادایم اقتصاد می تواند نوع بازی را تغییر دهد. در ملت های منطقه کشورهای عربی به دلیل کاهش مسائل ناسیونالیستی پذیرش بیشتری نسبت به سایر کشورهای منطقه دارند اما ایران رویکرد پذیرش نسبت به این کشور ندارد ترکیه هم بازی دوگانه و متفاوتی را در منطقه نسبت به اسراییل آغاز کرده است. پس سه رویکرد را می توانیم در رابطه با پذیرش یا عدم پذیرش رژیم صهیونیستی توسط ملت های منطقه شاهد باشیم. 1-جمهوری اسلامی ایران رویکرد عدم پذیرش را دارد به دلیل اینکه اسراییل را به رسمیت نمی شناسد. 2- کشورهای عربی هم در آینده ای نه چندان دور به صلح با اسراییل می‌پیوندند. 3- ترکیه و کشورهای حاضر در جغرافیا و ژئوپولتیک ترکیه بازی های دوگانه در پیش گرفته‌اند. این سه رویکرد مواردی است که در رابطه با این مساله شاهد خواهیم بود.
* توان کنترل افکار عمومی به دلیل گسترش رسانه های نوین و شبکه های اجتماعی توسط حکومت ها و دولت ها کاهش یافته است. تا چه اندازه نقش رسانه را در افزایش انزوای رژیم صهیونیستی موثر می دانید؟
یک زمانی در دهه 70 شمسی شبکه های اجتماعی به معنای امروز وجود نداشت و تصاویر جنایات اسراییل چه در بعد جنگ های نرم و چه در بعد جنک های سخت به شدت وضوح امروز، قابلیت انتشار نداشت و نمی توانست افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به رشد فزاینده رسانه های اجتماعی در جهان و صحبتهایی که درباره عصر جهانی شدن تحت عنوان دهکده جهانی مطرح است، پوشاندن مسائل سیاست داخلی و خارجی کشورها ممکن نیست از این رو وقتی جنایات رژیم صهیونیسم نشان داده می شود در بسیاری از کشورها جدا از روز جهانی قدس، واکنش های سفت و سختی نسبت به ماجراهایی که این دولت رقم زده، رخ می دهد.
نقش افکار عمومی در این مساله بسیار حائز اهمیت است و با توجه به شرایط کنونی جهان و نظم نوین منطقه ای و بین المللی شاهد هستیم که قابلیت ساتر کردن اخبار وجود ندارد و این یک پارامتر بسیار مهم از منظر قدرت نرم کشورهای جهان اسلام در راستای انزواگرایی بیشتر اسراییل است. امروز بسیاری از شرارت های منطقه ای نتیجه سیاست های نادرست این رژیم در منطقه است.
*شکل گیری و نفوذ گروه های تجدیدنظر طلب در ساختار قدرت های غربی و سازمان های بین‌المللی و تاثیر آنها بر رژیم صهیونیستی را چطور ارزیابی می کنید؟
بسیاری بر این امر واقف هستند که مشکلات منطقه خاور میانه ریشه در مسائلی همچون وجود دیکتاتوران و دولتها و رژیم هایی که در این منطقه حاکم هستند، دارد. به عبارت دیگر دیدگاه را به حکمرانان اطلاق می دهند، برخی دیگر هم معتقدند وجود دولت های رانتی و نفت در این منطقه یک عامل مهم است. از طرف دیگر نیز شاهد هستیم که بحث های رفرمریستی در همه این دولت ها با فراز و فرودهای متفاوتی پیگیر ی می شود و این مساله با نفوذ گروه های متفاوت فکری چه در بعد جریانات راست و چه در بعد جریانات چپ از منظر اندیشه سیاسی در ساختار بعضی دولت های غربی و بعضا منطقه ای هم وجود دارد.
این شکل گیری و نفوذ گروه های تجدید نظر طلب یا به اصطلاح اصلاح خواه شاید در زمان کنونی نتواند نتایج ثمربخشی را در جامعه ایجاد کند اما به دلیل اینکه ما این گروه ها را یک گروه های آینده پژوه می دانیم اتفاقات و تغیراتی که در این مساله رخ می دهد با یک افق و چشم اندازه 20 ساله یا بیشتر مطرح است.
به عنوان مثال در بحث های توسعه از منظر تبار شناسی هم در کشور خودمان این مساله را شاهد بوده ایم. بحث هایی که در ارتباط با سیاست های مدرنیزاسیونی دولت پهلوی اول مطرح می شود آرمان و اهدافی است که از زمان عصر مشروطه و امیر کبیر مطرح بوده است.
* تحلیل شما درباره تغییر هژمونی غرب به شرق و شکل‌گیری ائتلاف های جدید که ضرورتا همسو و تسلیم غرب نیستند چیست؟
با فروپاشی شوروی شاهدیم که ساختار دو قطبی بلوک شرق و غرب فرو پاشید و قدرت و هژمونی بر نظم بین الملل به نوعی گرایش به سمت غرب و محوریت ایالات متحده داشت اما هر چه عصر جهانی شدن تقویت پیدا کرد و از دهه 80 شمسی به بعد شاهد بوده ایم که روند حرکت و پارادایم قدرت از سمت غرب به شرق تغییر پیدا کرده است. دلیل هم این است که رویکرد بسیاری از دولت ها در ابعاد منطقه ای و فرامنطقه ای گرایش شدیدی به سمت همکاری های چندجانبه گرایانه پیدا کرد و این یکی از دلایلی بود که باعث شد بلوک شرق و غرب به فروپاشی برسد و جنگ سرد خاتمه پیدا کند. چندجانبه گرایی جایگاه خودش را به یک جانبه گرایی داد و همین امر سبب شد تا شاهد باشیم که هژمونی و قدرت دیگر مطلق نباشد و بین تمامی کشورها تقسیم شود و این مساله بسیار مهم است.