کشور ایران طی سالهای اخیر با روند نزولی کاهش جمعیت مواجهه شده است که یکی از عوامل اصلی و اثرگذار در این موضوع سقطجنین بوده است که در راستای مقابله با این موضوع طرح نفس طی دو سال اخیر راهاندازی شده است.
به نقل از عصراترک، «نفس»، دمیدن روح بر جان جنین، از سال ۱۳۶۸ برنامه کاهش موالید آغاز شد، آن زمان به طور میانگین در هر خانواده حدود هفت فرزند وجود داشت که همین عامل باعث ضرورت کاهش جمعیت از سوی مسئولان وقت شد و برنامه مدون بر این بود که طی ۲۳ سال این تعداد فرزند به چهار فرزند در خانواده برسد؛ اما در سال ۱۳۷۳ نرخ باروری میانگین چهار فرزند در هر خانواده محقق شد که نه نمیتوان آن را شیب نزولی خواند؛ بلکه نوعی سقوط جمعیت بود!
از سال ۱۳۹۰ به بعد، وقتی ابعاد بحران جمعیتی کشورمان کاملاً آشکار شد که سازمان ملل، بحران جمعیت ایران را اعلام کرد!
علاوه بر تأثیر سیاستهای کنترل جمعیت، مشکلاتی که موجب کاهش جمعیت ایران شده، سقطجنین است؛ هشدارهای پیدرپی مسئولان در پی کاهش جمعیت، امروز کشور را در سطح بینالملل زیر سؤال برده است و ایران را با چنین رشد جمعیتی، کشوری سالمند پیشبینی میکنند!
قانون سقط درمانی از سال ۱۳۸۴ تصویب شد و فقط یک نوع سقط به نام مدیکال سقط وجود دارد که با تشخیص سه پزشک متخصص و با تأیید رسمی پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین به علل پزشکی از جمله عقبافتادگی و ناقصالخلقگی جنین که باعث حرج مادر یا بیماری قطعی که تهدید جانی برای مادر ایجاد میکند که تا پیش از چهارماهگی جنین مجاز است.
این در حالی است که بر اساس آمارهای منتشر از سقطهای رسمی و غیررسمی در کشور روزانه ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ سقطجنین انجام میشود و این قطعاً بحرانی عظیم برای وضعیت فعلی کشور بهحساب میآید.
در این راستا طرحی با عنوان نفس در دستور کار است که بر اساس آن در برخی شهرها، مادرانی که میخواهند جنین خود را سقط کنند به مراکز درمانی مراجعه کرده و با آنها صحبت میشود تا از اقدام خود منصرف شوند.
آغاز به کار طرح نفس در خراسان شمالی از سال ۱۴۰۱
مسئول طرح نفس در خراسان شمالی اظهار داشت: طرح نفس برای نخستینبار در اسفند سال ۹۹ در خراسان رضوی برگزار شد که طرحی مردم پایه برای جلوگیری از سقطجنینهای سالم بوده است.
زهرا مقدسی با اشاره به اینکه «نفس» برگرفته از نجات فرزند سالم است، ادامه داد: این طرح در خراسان شمالی از تیرماه سال گذشته آغاز به کارکرده است.
وی با اشاره به موفقیتهای اجرای این طرح در خراسان رضوی، خاطرنشان کرد: باتوجهبه موفقبودن طرح در خراسان رضوی که سبب جلوگیری از ۱۵۰ مورد سقطجنین از آغاز طرح تا سال ۱۴۰۱ شد، انگیزهای برای اجرای این طرح در استان ایجاد شد.
این کارشناس مامایی خاطرنشان کرد: طرح نفس با همکاری ماما، پزشکان، پرستاران، کلینیکهای مامایی، مرکز مشاوره رضوان و بسیج جامعه پزشکی آغاز شده است.
مقدسی یادآور شد: از آغاز این طرح در خراسان شمالی که حدود یک سال میگذرد، آمار قابلتوجهی از مقابله با سقطجنین ثبت شده که گام مثبتی در راستای موفقیتهای این طرح خواهد بود.
ناباروری مادر از مهمترین عوارض سقطجنین است
مسئول اجرای طرح نفس در خراسان شمالی بیان داشت: بیشترین مشکلاتی که خانوادهها نسبت به سقطجنین اقدام میکنند، مربوط به مسائل مالی و اقتصادی، مشکلات خانوادگی، اعتیاد، تحصیل و اشتغال مادر بوده که بعد از مشاورههای مداوم، از سقطجنین انصراف دادهاند.
این کارشناس مامایی اضافه کرد: سقطجنین برای مادر عوارضی از جمله، خونریزی، عفونت، چسبندگیها و ناباروری مادر را به همراه دارد که معمولاً این عوارض به دنبال سقطهای غیرقانونی در مراکز غیربهداشتی و غیرقانونی اتفاق میافتد که در برخی موارد حتی نارسایی کلیه و منجر به فوت مادر هم خواهد شد.
مقدسی گفت: همچنین بعد از سقطجنین علاوه بر مشکلات جسمی که برای مادر ایجاد خواهد شد، مشکلات روحی و روانی که به دلیل عذاب وجدان برای مادر ایجاد میشود، تا مدتها همراه او خواهد بود.
این کارشناس مسئول خاطرنشان کرد: بر اساس آماری که از سقطهای قانونی و ثبت شده در کشور انجام میشود، در طول یک سال در کشور بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار جنین سالم سقط و از بین میروند.
«نفس» در استان ۵۰ جنین را از سقط نجات داد
مسعود شمشیریان، مسئول بسیج جامعه پزشکی سپاه حضرت جوادالائمه (ع) خراسان شمالی در این باره اظهار داشت: مرکز مردمی نفس با رویکرد نجات فرزندان سقط در استان آغاز به کارکرد و مهمترین اولویت این مرکز استفاده از ظرفیتهای مردمی است.
وی ادامه داد: مرکز مردمی نفس در سه حوزه شناسایی، حمایت و فرهنگسازی فعالیت میکند و در طول یک سال گذشته با کمک گروههای مردمی توانستهایم بیش از ۵۰ مورد انصراف از سقطجنین فرزندان در استان داشته
شمشیریان با اشاره به اهداف راهاندازی مرکز مردمی نفس بیان کرد: هدف از راهاندازی مرکز نفس در وهله اول کار گسترده فرهنگی در جهت مقابله با سقطجنین است.
وی ابراز داشت: همچنین در وهله بعدی کار تخصصی این مرکز در حوزه شناسایی مادرانی است که متقاضی سقط فرزند سالم خود هستند و در نهایت مداخله و جلوگیری از سقط این کودکان و فراهمکردن حمایتهای لازم از مادران منصرف شده از سقط و خانوادههایشان است.
مسئول بسیج جامعه پزشکی سپاه حضرت جوادالائمه (ع) خراسان شمالی خاطرنشان کرد: انتظار است کارشناسان مامایی و پزشکان و همه دستگاهها و خصوصاً مراکز مردمی با مرکز نفس همکاری کنند تا از سقط غیرقانونی پیشگیری شود.
سقطجنین به اهرمی کمککننده برای کاهش جمعیت تبدیل شده است
حجتالاسلام محمد کمالی، کارشناس دینی و مذهبی و استاد حوزه علمیه در رابطه با اهمیت موضوع فرزندآوری و افزایش جمعیت اظهار داشت: جمعیت ثروت یک جامعه محسوب میشود و جامعه و کشوری که از این ثروت بیشتر برخوردار باشد، قدرتمند و موفقتر خواهد شد.
وی ادامه داد: همچنین جمعیت باعث افزایش سرمایه اقتصادی یک جامعه و حتی امنیت اقتصادی جامعه میشود، مانند کشور چین که بیشترین جمعیت دنیا را دارد و دارای بیشترین سهم اقتصاد دنیا است.
این کارشناس مسائل دینی و مذهبی یکی از موانع فرزندآوری را عدم تحمل حرف مردم عنوان کرد و گفت: عدهای فرزند دار نمیشوند؛ زیرا نگران حرف مردم هستند، درحالیکه قرآن به حضرت محمد صلیالله علیه و آله و سلم فرموده است "سخنان مردم تو را ناراحت و غصهدار نکند، زیرا خدا حامی توست و از تو حمایت میکند و آستانه تحمل نباید بهخاطر گفتار مردم پایین بیاید.".
وی یکی از مواردی که امروزه در جهت کاهش جمعیت کمککننده شده است، را سقط یا به تعبیر صحیح قتل جنین خواند و ادامه داد: سالانه در سراسر دنیا ۴۵ میلیون نفر از طریق سقطجنین از بین میرود و متأسفانه میانگین این آمار در کشور طی یک سال ۲۵۰ هزار تا ۷۰۰ هزار قتل جنینی است که بر اساس این آمار هر دو دقیقه یک انسان با مشارکت پدر و مادر و یا پزشک به قتل میرسد.
اندام کامل جنین از هشت هفتگی تشکیل میشود
این مدرس حوزه علمیه خاطرنشان کرد: متأسفانه نگاه و تحلیل برایناساس است که جنین بهعنوان انسان بهحساب نمیآید و قتل آن ایجاد نگرانی نخواهد کرد.
وی ابراز داشت: این در حالی است که بر اساس روایات متعدد و معتبر در نزد عموم مسلمانان و نیز قرآن کریم در سوره مبارکه مؤمنون آیه ۱۲ به بعد از نطفه و مراحل بعد از آن در خلقت از کلمه انسان استفاده کرده است و حتی در سوره مبارکه مائده آیه ۳۲ کشتن یک انسان را که شامل جنین هم میشود مساوی با کشتن تمام انسانها دانسته است .
حجتالاسلام کمالی عنوان کرد: در واقع تعبیر نفس در آیه قرآن این نیست که یک انسان به دنیا آمده باشد، بلکه تعبیر نفس، تعبیر انسان در رحم مادر را نیز شامل میشود.
وی با بیان اینکه گاهی اوقات خیلی راحت از کنار مسئله سقطجنین عبور میکنیم، توضیح داد: متأسفانه در جوامع علمی و پزشکی نیز گاهی اوقات شنیده میشود که تا زمانی که روح در جنین دمیده نشده، سقطجنین مشکل ندارد، اما عمل برخی از عاملان قتل یا هادیان این جنایت غیرمستند به شرع مقدس است.
حجتالاسلام کمالی گفت: بر اساس مستندات علوم روز و پزشکی اندام کامل جنین از هشت هفتگی تشکیل میشود و بر اساس تصاویر مینیاتوری در سونوگرافی این اندازه به دو سانتیمتر میرسد.