همدلی، حلقه مفقوده توسعه خراسان شمالی

در واقع مقدمات هر تصمیم مهم و تعیین کننده دیگر زندگی‌اش را باید در این بازه سنی تعیین کند و بر آن مبنا ادامه دهد، استان خراسان شمالی امروز به سان یک جوان در آستانه بیست سالگی قرار دارد و باید نقشه راهی که میخواهد در آن گام بردارد را مشخص کند، آیا قصد دارد به عنوان یک استان در حال توسعه و در مسیر صنعتی شدن مطرح شود یا  استانی باشد که به سختی و زحمت گذران حیات کند و مانند فردی باشد که هدفش فقط زنده ماندن است نه زندگی کردن و لذت بردن از آن. شاید بررسی آمار، به عنوان علمی بی رحم و صادق، تا حدی نشان دهد که وضعیت فعلی، ما و استانمان را به کدام سو خواهد برد: شاخص توسعه انسانی یک آمار بسیار مهم در تعیین توسعه یافتگی یک منطقه و عددی بین صفر و یک است، شاخصی که معیارهایی مثل درآمد سالانه، وضع تحصیل و میزان امید به زندگی را در خود جای داده است؛ در آمار اعلامی سال 2021 خراسان شمالی در بین 31 استان کشور بعد از سیستان و بلوچستان در رتبه 30 قرار دارد! وضعیت استان در شاخص تورم نیز تعریف چندانی ندارد و در آمار اعلام شده در اردیبهشت 1402 خراسان شمالی با تورم 57.4% در رتبه 28 کشور قرار گرفت. اما شاید یکی از عجیب ترین آمار ها که میتوان حتی علت العلل مشکلات استان نامید، عدم ثبات در مدیریت عالی استان است به طوری که خراسان شمالی در طول حیات خود 11 استاندار داشته است که در بازه مشابه در همه استان های کشور بیشترین مقدار است و در واقع خراسان شمالی بی ثبات ترین استان کشور در این حوزه می باشد.

به لحاظ علمی و در مباحث حوزه سیاست گذاری، حل مشکل فرآیند مشخصی دارد که عبارت است از: 1. پذیرش مشکل 2. تعریف مشکل 3. پیدا کردن راه حل ها 4. انتخاب راه حل درست 5. حل مشکل با آن راه حل 6. ارزیابی نتیجه. پس اگر ما امروز از برآیند وضعیت استان رضایت نداریم باید مشکل را به رسمیت بشناسیم و سپس در راستای حل آن اقدام کنیم، باید بررسی کنیم در این حدود بیست سال در چه شاخص های عملکردی نیاز به اصلاح و تغییر داریم. به اعتقاد نگارنده یکی از مهم ترین ضعف های استان ما در این حدود 2 دهه عدم همدلی و وفاق کاربردی بین تصمیم گیران و تصمیم سازان مختلف استان است. هنگامی که استان کرمان را بررسی میکنیم به راحتی قابل مشاهده است که چگونه این استان در قله صنعت و توسعه یافتگی قرار گرفته است و چه تعداد صنایع بزرگ و مادر در این استان فعال هستند، چه شد که کرمان به وضع امروز رسید؟ آیا مثلا چهار دهه قبل آن استان در جایگاه فعلی بود؟ به گمان من مهم ترین شاخص کرمان همدلی نیروهای سیاسی آن است؛ از شهید سلیمانی تا مرحوم هاشمی از جهانگیری و مرعشی تا باهنر و پورابراهیمی هر اندازه که به لحاظ سیاسی در مقیاس ملی اختلاف نظر و سلیقه داشته باشند هنگامی که بحث توسعه کرمان در میان باشد همدلانه در کنار هم برای پیشرفت زادگاهشان تلاش میکنند، چه میشود اگر این همدلی را ما نیز در خراسان شمالی تجربه کنیم؟ آیا تردیدی وجود دارد که در این صورت شاهد تغییرات واقعی و محسوس در توسعه استان خواهیم بود؟

انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی چندی قبل برگزار شد و خراسان شمالی به مانند تمامی انتخابات های سابق جزو استان های پیشرو در مشارکت انتخابات بود که خود ظرفیت ویژه ای در راستای پشتوانه مردمی برای منتخبان استان است. به طوری که عموما نمایندگان خراسان شمالی در شاخص نسبت رای کسب شده به افراد واجد شرایط رای در حوزه انتخابیه، جزو بالاترین ها در سطح کشور می باشند که  میتواند یک ابزار مناسب جهت چانه زنی در مرکز باشد. اما انتخابات اخیر یک ظرفیت ویژه دیگر نیز برای استان دارد و آن اینکه از بین 5 منتخب استان، 4 نفر سابقه نمایندگی دارند که میتواند سبب آن شود که نمایندگان با تجربه خود توان امتیاز گیری بیشتری از وزرا و دولت برای استان داشته باشند. در مسیر فعالیت نمایندگان مجلس، همانند استاندار و سایر مسئولان استان، حتما نیاز به بررسی عملکرد و نقد آنان و ارائه راهکار توسط نخبگان و عموم مردم وجود دارد و حتی یک ضرورت است اما یقینا تخریب های فردی در حکم یک گل به خودی و مانعی بزرگ در راه توسعه استان خواهد بود. اینکه منتخب اول 6 شهرستان استان با یک رای بالا و با درصد قابل قبولی از آرای کسب شده افراد واجد رای حتی در مقایسه با سایر نمایندگان کشور وارد مجلس شده است حتما یک فرصت برای استان است، اینکه برخی همچنان در فضای رقابتی قبل از 11 اسفند بمانند و هنوز که چند ماه تا آغاز کار رسمی منتخبان جدید باقی مانده است به تندترین شکل ممکن در فضای مجازی مشغول به فعالیت باشند نکته ای نیست که خروجی آن عایدی برای استان داشته باشد؛ اختلاف سلقیه سیاسی با یک نماینده حتما در جای خود محترم است و یقینا بیان دیدگاه ها و نظرات مختلف سبب رشد فکری عموم مردم و ارتقای سواد سیاسی آنان خواهد شد اما آیا شایسته است که دمیدن در آتش اختلاف نظرات سبب کند شدن روند توسعه استان شود؟ مقصود نگارنده به هیچ عنوان بسته شدن روزنه نقد و انتقاد به عملکرد مسئولان نیست که خود نیز همواره از هر بستری که داشتم در این راه اقدام کرده ام و حتما بعد از آغاز دوره نمایندگی منتخبان جدید استان نیز نکاتی که به ذهنم خواهد آمد را در یادداشت های خود اشاره خواهم نمود. اما آیا نقدی که بر مبنای بررسی عملکرد و با پیوست راهکار باشد با موج ایجاد شده فعلی که مبنای آن اختلاف نظرات سیاسی است و پیش از آغاز مسئولیت و تنها چند روز بعد از پایان انتخابات شکل گرفته است هم راستا می باشد؟

انتخابات اخیر در خراسان شمالی و به ویزه در بجنورد به سبب رویکرد مثبت تصمیم گیران و ایجاد فرصت رقابت بین جریانات مختلف، انتخاباتی پرشور بود. به عنوان یک فعال سیاسی – رسانه ای استان امیدوارم این انتخابات  سبب آن شود که از یک سو منتخبان به پشتوانه رای بالا خود از روز اول مسئولیت همدل و با دغدغه نسبت به جبران ضعف های استان گام بردارند و از سوی دیگر نخبگان و رسانه های استان در عین بیان راهکار، نقد و بررسی عملکرد نمایندگان، به عنوان یک ضرورت رسانه ای، از تخریب های مضر به توسعه استان جلوگیری نمایند.

امید آنکه روزی خراسان شمالی نیز به عنوان یک الگوی موفق در همدلی نیروهای سیاسی اش در راستای توسعه در کشور مطرح شود.