به گزارش اترک، بحث پیوستن ایران به FATF (گروه ویژه اقدام مالی) بار دیگر در کشور داغ شده و نگاهها به تصمیم مجمع تشخیص مصلحت نظام دوخته شده است. این موضوع به دلیل تأثیرات گستردهاش بر نظام بانکی، اقتصادی و تعاملات بینالمللی، همواره محل مناقشه بوده است.
چه کسانی از تصویب نشدن FATF نفع شخصی میبرند؟
یکی از موضوعات قابل تأمل، منافع شخصی برخی اعضای حقیقی و حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام است. بررسیها نشان میدهد که برخی از این افراد، خود در فعالیتهای وارداتی و صادراتی ذینفع هستند و با بهرهگیری از ضعف شفافیت مالی و رانتهای موجود، به سودهای کلان دست پیدا کردهاند. تصویب FATF و اجرای استانداردهای مالی بینالمللی، این امکان را از آنها میگیرد و دستشان را از دسترسی به رانتهای اقتصادی کوتاه میکند.
نقش میرسلیم و چهرههای مشابه در مخالفت با FATF
چهرههایی مانند سیدمصطفی میرسلیم که بارها مخالفت جدی خود را با FATF اعلام کردهاند، در این میان نقش مهمی ایفا میکنند. این افراد با استناد به مفاهیمی چون تهدید استقلال اقتصادی و سیاسی کشور، تصویب این لایحه را بهعنوان یک خطر معرفی میکنند. با این حال، بسیاری معتقدند که این مخالفتها ریشه در حفظ منافع شخصی و جناحی دارد. میرسلیم و افراد مشابه، با اتخاذ این مواضع، نهتنها جایگاه سیاسی خود را در بین برخی گروهها تقویت میکنند، بلکه از ایجاد شفافیت مالی که ممکن است به ضرر آنان باشد، جلوگیری میکنند.
منافع گروههای ذینفع در حفظ وضعیت موجود
تصویب FATF و هموار شدن مسیر مبادلات مالی ایران با بانکها و نهادهای مالی خارجی، به معنای کاهش هزینهها و موانع تجارت رسمی است. این امر، مستقیم به ضرر کسانی است که از مبادلات غیررسمی، بازارهای خاکستری و دور زدن تحریمها بهرهمند هستند. شفافیت مالی، دسترسی به حسابها و ردیابی نقلوانتقالات، نهتنها جلوی سوءاستفادهها را میگیرد، بلکه برخی از این افراد را از چرخه قدرت اقتصادی حذف میکند.
سوال مهم دیگری که باید مطرح شود، این است: کدامیک از اعضای حقیقی و حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام، خود در تجارت و واردات و صادرات دخیل هستند و از تصویب FATF ضرر میکنند؟
برخی از این افراد، بهواسطه روابط خاص خود در ساختارهای قدرت، توانستهاند از مسیرهای غیرشفاف مالی و اقتصادی سودهای کلانی به دست آورند. اجرای الزامات FATF، آنها را مجبور به رعایت قوانین شفافیت مالی میکند، که میتواند مانع دسترسیشان به این سودها شود.
تقویت تعاملات بینالمللی و ترس گروههای سیاسی ذینفع
تصویب FATF میتواند به تقویت تعاملات بینالمللی ایران و کاهش انزوای اقتصادی کشور منجر شود. این امر به نفع اقتصاد کشور و مردم است، اما برخی گروههای سیاسی، که بقای قدرت خود را در تقابل با نظام بینالمللی میبینند، از این روند متضرر خواهند شد. تقویت روابط اقتصادی و کاهش فشارهای بینالمللی، این گروهها را در موقعیت دشواری قرار میدهد، زیرا ادبیات و استراتژیهای سیاسی آنها بر پایه تقابل و دشمنتراشی بنا شده است.
FATF نه صرفاً یک موضوع فنی و اقتصادی، بلکه مسئلهای سیاسی است که منافع شخصی، جناحی و اقتصادی بسیاری از افراد و گروهها را تحت تأثیر قرار میدهد. در حالی که تصویب این لایحه میتواند مسیر تجارت، شفافیت اقتصادی و تعاملات بینالمللی ایران را هموار کند، برخی مخالفان به دلایلی فراتر از منافع ملی با آن مخالفت میکنند.
امروز بیش از هر زمان دیگری لازم است که تصمیمگیری در این خصوص بر اساس منافع ملی باشد، نه منافع شخصی و گروهی. شفافیت، کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور است، و اجرای استانداردهای بینالمللی، گامی ضروری برای خروج از وضعیت فعلی و دستیابی به توسعه پایدار محسوب میشود. آیا وقت آن نرسیده که مصالح ملت بر منافع گروهی ترجیح داده شود؟