خطای سیاستمداران، پرچم ستاره ها بر تابوت سربازان

 تاریخی که در آن بزرگترین جنگ های جهان رخ داده و تراژدی انسان کشی در آن به واقعیت پیوسته، آمارها، خسارت ها و هزینه هایی که از دو جنگ جهانی به جای مانده شاید هرگز در تاریخ تکرار نشود. لکن از وقتی سرمایه داری در اروپا مستقر شد و نظام دوقطبی جای خود را به نظم نوین جهانی به رهبری آمریکا و اروپا داد. بحران ها به از اروپا به نقاط دیگر جهان گسیل شد. سرمایه داران جهانی به این نقطه دقیق رسیدند که ناامنی باعث فرار سرمایه است. لذا همه اختلافات و تنش ها در یک حد باید سرکوب شوند. مرز تنش ها تا جایی است که آسیبی به اقتصاد اروپا و آمریکا نزند. مطابق این ایده ها هر نقطه از جهان که سودآور باشد و باعث تقویت اقتصاد شود باید در دسترس ترین مکان برای سرمایه داری باشد. بعد مکانی نقطه های هدف سرمایه داری شاید سود کمتری نسیب اروپا کند اما نمی تواند نادیده انگاشته شود.

خاورمیانه یکی از مناطق هدف نظام سرمایه داری است. جایی که 61درصد از نفت جهان، 40درصد از گاز جهان و سایر مزیت های اقتصادی در آن قرار گرفته، جمعیت فراوان، بازار مطلوب، توسعه نامتوازن، صنعت ناکارآمد و... مزیت هایی است که هر سرمایه گذار را  برای کسب سود سرشار به وسوسه می اندازد. بحران دائمی که باری بوزان به آن اشاره کرد اما مانع جدی برای سرمایه گذاری و کسب سود حداکثر برای آمریکا و اروپائیان است.در این شرایط راه حل برای نظام سرمایه داری چیست؟ امنیت.

حلقه مفقوده ای که کشورهای منطقه به تنهایی نتوانسته اند آن را بیابند. و برای رشد و توسعه به شدت به آن نیازمند هستند. در سوی مقابل اروپا و آمریکا نیز مشتاق حضور امنیتی در منطقه هستند نه برای دفاع از ارزش های انسانی و آرمانی. بلکه برای کسب و تضمین سود، صادرات کالای گران قیمت و لوکس و گسیل کالاها تحت لوای معاهدات و قراردادهای تجاری بلند مدت و کوتاه مدت و البته در ذیل مقررات جهانی، بنابراین نقطه مشترک اروپا و آمریکا در مورد خاورمیانه این است: بازاری مطلوب برای کسب سود و حضور امنیتی برای تضمین و استمرار سود.

مضاف براین واقعیت، مقاومت و رفتارهای مقابله جویانه با سیاست های آمریکا در منطقه بهانه ای برای رسمیت یافتن نیروهای آمریکایی در منطقه و حضور نظامی آمریکا شده است. به این معنا که امریکا برای حمایت از سرمایه های خود و برای حمایت متحدان منطقه ای خود اقدام به تاسیس پایگاه های نظامی در کشورهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه کرد. اکنون امریکا حدود 800پایگاه نظامی برون مرزی دارد که اکثر آنها در خاورمیانه مستقر هستند. گرچه در یک سمت قضیه امریکا خاورمیانه را به حیاط خلوت خود بدل کرده اما در سوی دیگر آسیب پذیری این کشور را نیز افزایش می دهد. به این معنی که مخاطرات نظامی این کشور نیز افزایش می یابد. به ویژه در منطقه ای که مخالفت با سیاست های آمریکا نسبت به سایر نقاط جهان بیشتر است. روسیه، کشورهای مقاومت با رهبری ایران، گروه های تروریستی و...همه مخالفانی هستند که هر از گاهی خواب آمریکا در خاورمیانه را آشفته می کنند. پس از حملات رژیم صهیونیستی به غزه و حمایت همه جانبه آمریکا از این کشور موجی از ضدیت و مخالفت با آمریکا در منطقه خاورمیانه راه افتاد، به سبک امروزین جنگ: یعنی جنگ نیابتی، بارها پایگاه های آمریکایی از سوی گروه های مقاومت مورد حمله واقع شد. صبح یکشنبه هنگامی که بایدن در کارزار تبلیغات انتخاباتی خود در کارولینای جنوبی مشغول فعالیت انتخاباتی بود.لوید آستین وزیر دفاع، جک سالیوان مشاور امنیت ملی و جان فاینر معاون مشاور امنیت ملی خبری را به او انتقال دادند: سه نفر از سربازان آمریکایی در منطقه ای به نام برج  22در شمال شرقی اردن و نزدیک مرز سوریه کشته شده و 30 نفر زخمی شدند. یک پهباد شبانه و دور از چشم امکانات رصد کننده نظامی آمریکا در منطقه فرود آمده و عملیات بمباران را آغاز می کند. بایدن اینگونه واکنش نشان داده که «امروز قلب آمریکا اندوهگین شده است. شب گذشته در جریان یک حمله پهپادی به نیروهای ما در شمال شرقی اردن در نزدیکی مرز سوریه، سه نظامی آمریکایی کشته شدند و بسیاری مجروح شدند».او اعلام کرد که ایالات متحده «همه ی کسانیکه مسئول [این حمله] هستند را در زمان و به روشی که خودمان تعیین می‌کنیم، پاسخگو خواهیم کرد».

 گرچه گروه های مقاومت مسئولیت این حمله را به عهده گرفته اند اما گمانه زنی های اولیه امریکایی ها، ایران را مسئول انجام این عملیات می داند. فرض را بر این بگذاریم که همین گمانه زنی ها در مورد ایران صحت داشته باشد. تهدید های بایدن قطعا در همان حد موضع گیری سیاسی برای اقناع افکار عمومی باقی می ماند. آمریکا اکنون با حمایت از جنگ اسرائیل علیه غزه در مخمصه گرفتار شده، افکار عمومی، گروه های مقاومت، دولت های منطقه، روسیه رقیب اصلی آمریکا در منطقه و...همه بر علیه این کشور بسیج شده اند. قطعا آمریکا توان گشودن جبهه دیگری در منطقه را ندارد. توان نظامی ایران، و توافق با کشورهای مقاومت برعلیه امریکا می تواند خلیج فارس را نیز برای آمریکا همچون باب المندب  به رهگذری ناامن بدل کند، هزینه های زیادی به این کشور تحمیل کند و آسیب های جدی به اقتصاد و جایگاه آمریکا وارد آورد. بنابراین احتمالا سیاستمداران امریکا با آگاهی به این مساله که ایران اکنون در شرایط انتقال قدرت مجلسیان و انتخاباتی دیگر است موضع گیری ها و رفتارهای عملیاتی برای آشوب در ایران در دست اقدام دارد. اما هرگز وارد حوزه عملیات نظامی نخواهد شد.

مصطفی آشفته: خارج فقه و اصول، ارشد روابط بین الملل