خراسان شمالی، استان معین تاجیکستان!؟

گسترش روابط ایران با همسایگان البته نه صرفاً بر مبنای مرزهای جغرافیایی، بلکه همسایگی بر اساس دیگر مشترکات مانند اشتراکات تاریخی، زبانی، فرهنگی و مذهبی یکی از اصول سیاست خارجی ایران است که دولت چهاردهم از ابتدای شروع بکار بر اساس سه اصل عزت، حکمت و مصلحت و اعتقاد به دوستی و گفتگو با دنیا، این سیاست را با سرعت و با حرکت آگاهانه پیش می برد.

بر همین اساس هفته گذشته دکتر پزشکیان رئیس جمهور در ادامه آغاز دور جدید و نوین توسعه روابط خارجی ایران با کشورهای مختلف، به جمهوری تاجیکستان بعنوان همسایگان ایران بر مبنای اشتراک زبانی، تاریخی و فرهنگی و در سی و سومین سالگرد آغاز روابط دو کشور، سفر کرد.

امضای بیش از ۲۰ سند همکاری در موضوعات مختلف فیمابین مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران و امامعلی رحمانف رئیس جمهور تاجیکستان، بی شک سبب تحولی قابل توجه در افزایش حجم روابط بین دو کشور خواهد شد که بنا به گفته مسئولان دو  کشور اگر چه در یکسال گذشته با ۳۸۰ میلیون دلار حجم مبادلات تجاری دو کشور بیش از ۵۰ درصد رشد کرده است اما قابلیت افزایش به یک میلیارد دلار را دارد.

پلاستیک و لاستیک، فرآورده‌های غذایی (تبدیل‌شده یا نگهداری‌شده)، فلزات آهنی و فولاد، محصولات سرامیکی، مواد شیمیایی، کودهای شیمیایی، منسوجات، قند و شکر، دانه‌های کاکائو و فرآورده‌های آن، مواد معدنی، لبنیات، محصولات شیشه‌ای، آجیل، بقایای گیاهی و خوراک دام، پارچه‌های مصنوعی، چوب، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، مرغ، غلات فرآوری‌شده، میوه و خشکبار، کالاهایی است که زمینه صادرات آنها از ایران به تاجیکستان وجود دارد. بر اساس آمارهای رسمی مسئولان ۸۰ میلیون دلار معادل ۶۰ درصد از صادرات سال گذشته ایران به تاجیکستان از استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی انجام شده است.

با نگاهی به لیست کالاهای صادراتی فوق براحتی میتوان دریافت که خراسان شمالی می تواند سهم خود را در حجم کالاهای صادراتی ایران به تاجیکستان داشته باشد. البته بغیر از لیست اقلام صادراتی ایران به تاجیکستان، خراسان شمالی دارای دیگر محصولاتی است که پتانسیل های بالقوه ای برای صادرات دارد. علاوه بر محصولات کشاورزی و صنعتی، تولیدات دانش بنیان استان را نیز می توان بعنوان بخشی از سبد صادراتی استان به تاجیکستان ذکر کرد.

البته برای تحقق این امر می بایست به سرعت گام ها را برای حضور محصولات خراسان شمالی در بار صادراتی کشور بسمت تاجیکستان برداشت؛ اگرچه آبان ماه امسال یک هیات تجاری به دعوت اتاق بازرگانی بجنورد به استان سفر داشت، اما ارتباط با سفیر تاجیکستان در ایران و سفیر کشورمان در تاجیکستان، اتاق مشترک دو کشور و رایزن بازرگانی ایران در تاجیکستان (در صورت عدم وجود رایزن بازرگانی در آن کشور ارتباط با رایزن بازرگانی تاجیکستان در ایران) برای معرفی استان و پتانسیل کالاهای صادراتی استان و تامین کالاهای مورد نیاز تاجیکستان، پیگیری بازگشایی یک معبر مرزی در استان (پرسه سو) برای اتصال به تاجیکستان از طریق ترکمنستان، پیگیری برقراری پروازهای تجاری، مسافری و باری بین بجنورد و دوشنبه از جمله اقداماتی است که می تواند پای تجار و محصولات صادراتی استان به تاجیکستان را باز کند.

یکی دیگر از گام های توسعه روابط خراسان شمالی با تاجیکستان احیای مجدد موضوع استان معین تاجیکستان می باشد؛ بر اساس اعلام رسمی رئیس وقت اتاق بازرگانی بجنورد، خراسان شمالی در سال ۱۳۹۶ بعنوان استان معین تاجیکستان تعیین شد که اقدام موثری برای توسعه روابط خارجی استان بشمار میرفت که البته آمار دقیقی نیز از عملکرد استان در این مسئولیت توسط نگارنده یافت نشد.

بدون شک خراسان شمالی با داشتن حدود ۴۰۰ واحد تولیدی و صنعتی و پتانسیل های صادراتی، با اراده تجار استان و همراهی و حمایت مسئولان استانی و کشوری می تواند گام موثری در توسعه صادراتی استان و روابط برون مرزی خود بردارد.