کاهش ناترازی با افزایش سن بازنشستگی
یادداشت: سید حبیب قاآنی
اترک/افزایش سن بازنشستگی ازجمله مسایلی بوده که از ابتدا یکی از اهداف اصلی دولت محسوب میشده است تا براساس آن سن بازنشستگی در تمام صندوقهای مادر و از جمله تامین اجتماعی افزایش یابد تا صندوقها از بحران عدم تعادل تا حدودی نجات یابند، این نقشهی راه دولت و البته مجلس، برای ادارهی امور مربوط به صندوقهای بازنشستگی روز گذشته با تصویب مجلس، تبدیل به قانونی لازمالاجرا در برنامه هفتم توسعه شد.
آنچه که مسلم و روشن بود اینست که افزایش سن بازنشستگی حداقل برای بیمهشدگان ۴ صندوق،امردورازذهنی نبود ولی آنچه که کمی عجیب و این قانون را ناموزون میسازد این است که چگونه در سیستم تصمیم سازی ،بیمه شدگان صندوق غیرانتفاعی تامین اجتماعی با صندوق های زیر مجموعه دولتی همسان پنداری می شوند و هیچ تفاوتی در این موضوع قایل نمی شوند!؟ و همچون روز گذشته مجلس همه صندوق ها رو یک کاسه میسازد وسن بازنشستگی را افزایش می دهد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته به منظور کاهش ناترازی صندوقهای بازنشستگی سن بازنشستگی را برای گروههای مختلف افزایش دادند. این مصوبه در صورت تایید شورای نگهبان، قابلیت اجرا پیدا میکند و بر اساس آن:
۱. بیمه پردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی اضافه نمی گردد.
۲. بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می گردد.
۳. بیمه پردازانی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می گردد.
۴. بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهارماه اضافه می گردد.
۵. بیمه پردازانی که مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می گردد.
دولت تلاش برای افزایش سن بازنشستگی را از زمان تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۱ آغاز کرد؛ دو سال افزایش سن بازنشستگی برای چند صندوق از جمله تامین اجتماعی، کشوری و لشگری در این لایحه پیشبینی شده بود که نمایندگان مجلس این بخش را حذف کردند و قرار گذاشتند مساله را به برنامه هفتم موکول کنند البته با این توجیه که جای افزایش سن بازنشستگی، در قانون بودجهی یک ساله نیست.
دولت همیشه معتقد به افزایش امید به زندگی است و میگوید باید سن بازنشستگی به موازات آن و مشابه سایر کشورها بالا برود که این بدون شک نگاه درست وخوبی است چرا که جمعیت سالمند ایران تا سال ۱۴۳۰ افزایش ۴ برابری را تجربه میکند و همین امر به دلیل کاهش منابع ورودی و افزایش تعهدات جهت پرداخت مستمریها، صندوقهای بازنشستگی را با چالشهای عمدهای روبرو خواهد کرد که اثر قابل توجهی بر نحوه تضمین رفاه سالمندان در آینده دارد
درچنین شرایطی بدون تردید اصلاحات ضرروریست؛ اما اصلاحاتی که بر مبنای قیاس معالفارق شکل نگرفته باشد و ذینفعان واقعی در تعیین چندوچون آن دخیل باشند دولت باید اول اصلاح را از خودش شروع کند مهمترین گام برای پایدارسازی صندوق تامین اجتماعی، اصلاح رویکرد دولت و پرداخت بدهی انباشتهایست که امروز مرز ۴۲۰ هزار میلیارد تومان را پشت سر گذاشته است. بهتر نیست درر زمان مقایسه نیم نگاهی نیز به تعهدات تاریخی و وظایف بر زمین ماندهی خود کند از آن مهمتر آیا مستمری مکفی بازنشستگی و خدمات درمانی رایگان بازنشستگان را در همان کشورهای مترقی در نظر گرفته است؟